Historia służby liturgicznej sięga pierwszych wieków istnienia Kościoła. Pierwotnie biskupom i kapłanom podczas sprawowania Najświętszej Ofiary asystowali diakoni. Z czasem, ze względu na powstawanie nowych świątyń i parafii, diakonów w posłudze przy ołtarzu zastępowali mężczyźni posiadający niższe święcenia duchowne: subdiakoni, akolici, egzorcyści, lektorzy i ostiariusze. Wspominał już o nich święty papież Korneliusz (251–253).

Gdy na przełomie VIII i IX wieku pojawiła się praktyka odprawiania przez prezbiterów Mszy Świętej samotnie, bez udziału ludu, przeciwstawiły się temu synody w Moguncji (813) i Paryżu (829). W całym Kościele potwierdzono wtedy zasadę, że aby Najświętsza Ofiara była ważna, musi w niej brać udział (poza celebransem) przynajmniej jedna osoba, określana jako minister, cooperator czy respondens. Wyjątki od tej reguły były bardzo nieliczne i dotyczyły szczególnych przypadków.

[Pełny tekst w wydaniu papierowym]